2013-11 Dun Speech 州議會講詞

Thank you Tuan Speaker, for giving me this opportunity to participate in this motion.

Tuan Speaker, Sarawak is a resourceful state with little population of 2.5 millions. Our state government revenue collection is over 4 billion annually in recent years. By right Sarawakians should be the richest people in our country, but we turn out to be the poorest compared to other states. Over 40% of rural areas still do not have pipe water and electricity supply. There are still many areas in rural Sarawak do not have proper road which can be accessible by vehicles. More than 4 thousand households in Miri are still living in a very poor condition and unhygienic squatters areas. 

Tuan Speaker, There are few issues i want to bring out here.

Lambir water supply catchment area

Tuan Speaker, It is getting harder to have clean and safe water resource nowadays. Industrial wasted oil was disposed into rivers. Fertiliser, Pesticides and herbicides in the plantation area has also polluted our river so as our water resources.

On 4th March 2012, more than 14,000 litters of diesel was leak from a diesel-bitumen premix plant into Sungai Liku. As a result, Lambir Water Treatment Plant had to shut down when the raw water intake section was affected by contaminated water with oil from Sungai Liku. The leakage of diesel into Sungai Liku caused massive water supply interruption for 24 hours, and 300,000 population in Miri were affected. Until now no action has been taken against the said plant.

On the date 20 April 2012, just one month after the incident of massive water contamination of oil leakage, a parcel of land of 1394 hectares, Lot 3961 Lambir District, situated in the Lambir water supply catchment area has been alienated to a company for agriculture purpose.

Water sources must be conserved and protected by our state government. A sustainable, safe and clean water supply source has to be maintained.

Tuan Speaker. How could the land inside the gazetted water catchment area be alienated to a company for agriculture purpose? Fertilisers, pesticide chemical are the major cause of environmental and ground water pollution in agriculture sector. Plantation activities could be detrimental to water source and human health.

Tuan Speaker. Why is it not the laws prohibit plantation activity in the gazetted water supply catchment area? Such activities in the water catchment area should be stopped now and the mentioned land tittle also has to be revoked immediately.

Grand Old Lady & Petroleum Science Museum

Tuan Speaker. The first Oil Well of Miri, known as the Grand Old Lady, situated on top of the Canada Hill in Miri, it is also the first Oil Well in Malaysia. This famous Oil Well No.1 had its first production in year 1910 and  this productive Oil Well has produced more than 650,000 barrels of oil  in six decades of its life. After one year of her retirement in 1973, the Grand Old Lady was handed over to the Sarawak State Government.

Tuan Speaker. On 10 July, 1985, our State Government restored the Grand Old Lady and accorded her status as one of the state’s historical monuments. This Oil Well is the famous landmark in Miri and it has an excellent view on the top of Canada Hill. Besides the Wooden Derrick Oil Well, there is a Time Capsule site and a model of a Nodding Donkey which was used to extract the crude oil from underground. A Petroleum Science Museum was built next to it. It is not only the historical monument in Miri but also a main attractive place for tourist.

Tuan Speaker. Unfortunately, this historical monument and tourist attractive place has been fallen into disrepair and has suffered at the hand of vandals.

The poor upkeep of the Petroleum Science Museum and poor general maintenance of the monument has became an embarrassment to Miri.

Those interactive machines inside the Museum and at the site of Nodding Donkey are malfunctioning for a long period of time. The structure of Time Capsule has fallen apart. The plaques and sculptures at the site have been defaced. The illuminating lights are damaged and graffiti is on the wall.

Tuan Speaker. The Grand Old Lady and Petroleum Science Museum is  a prized asset to Miri City. Ministry of Tourism Department has to provide funding to upkeep this museum and this historical monument.

Funding for Chinese Independent High School

Tuan Speaker. Mother tongue education is the basic rights of citizens, which is enshrined in the constitution. Therefore government has obligation to ensure that citizens have their choices of having mother tongue education.  The government must ensure all schools including Chinese Independent High School and all vernacular schools are being treated fairly.

Since Pakatan Rakyat took over the state government in Penang and Selangor in 2008, these two state governments have been systematically funding for Chinese Independent Schools annually. Two million Ringgit has been allocated for Chinese Independent School by each government yearly. Every Chinese Independent School can get RM400k to RM500K per year in the state of Selangor and Penang.

Tuan Speaker, until today our state government is still unwilling to give monetary assistance to Chinese independent schools in our state. Why our resourceful state cannot provide funding for the Chinese independent schools in our state?

Masalah Rumah Setinggan di Miri.

Tuan Speaker, Setakat ini, di Miri terdapat masalah rumah setinggan yang sudah saya bentangkan banyak kali tetapi masih belum diatasi. Keadaan rumah setinggan yang koyak rabak lagi usang dan bumbung rumah setinggan terdapat celah-celah kecil yang senang dimasuki air hujan lebat sehingga mengakibatkan isi rumah dibanjiri air. Terutamanya pada musim tengkujuh, rumah-rumah setinggan ini akan bergegar, bumbung rumah setinggan mudah dimusnahkan dan terbongkar serta berterbangan akibat daripada tiupan angin kencang. Keadaan setinggan kini tiada bekalan air dan elektrik. Mereka terpaksa bermandi-manda, mencuci baju dan membasuh sayuran di pinggir sungai. Terdapat sesetengahnya terpaksa mengisi air hujan ke dalam tangki. Isi rumah setinggan ini juga terpaksa menjana elektrik sendiri dengan membelanjakan beberapa ratus Ringgit setiap bulan. Lorong jalan kecil yang memasuki kawasan setinggan ini adalah becak dan lecek.

Semua penghuni setinggan adalah berasal dari mana? Mereka adalah berhijrah dari kampung ke bandaraya untuk tujuan mencari pekerjaan. Gaji bulanan mereka adalah rendah tetapi mereka terpaksa juga menanggung beban untuk menyara hidup sekeluarga dan anak yang ramai. Rezeki mereka adalah hanya cukup sekadar bagi menampung hidup sekeluarga. Keadaan yang amat memudaratkan lagi ialah isi rumah setinggan tidak mampu memperbaiki bumbung rumah mereka yang telah terbongkar akibat daripada tiupan angin kencang. Mereka langsung tidak berkemampuan untuk membeli rumah atau menyewa rumah. Justeru itu, mereka terpaksa membina rumah setinggan masing-masing dengan kayu-kayan bagi menetapkan keluarga mereka.

Tuan Speaker, Setiap tahun pihak kerajaan akan membentang belanjawan tahunan dan dijangka belanjayan bagi tahun 2014 akan mecapai lebih daripada RM4 Billion. Pihak kerajaan negeri telah memperoleh wang cadangan(reserve fund) kira-kira sebanyak RM18billion yang begitu banyak. Mengapakah pihak kerajaan Sarawak tidak memperuntukkan sebahagian wang ini bagi membina rumah batu yang lengkap dengan bekalan air dan elektrik kepada masyarakat setinggan untuk menempatkan mereka secara komprehensif?

Empangan Hidro Baram dan Murum di Sarawak

Tuan Speaker, setakat ini tanpa disedari, dengan adanya pelan Empangan Hidro Baram di Baram, Miri dan projek pembinaan Empangan Hidro Murum di Balleh, Kapit telah banyak mewujudkan kesan buruk kepada penduduk tempatan.

Dengan anggaran terdapat lebih kurang 20,000 orang penduduk kaum asli terpaksa diusirkan dari penempatan asal mereka yang sememangnya merupakan kawasan yang banyak rizab hutan, santuari hidupan liar dan terdapat sumber-sumber semulajadi yang terpelihara. Tetapi kini, penduduk kaum asli dipaksa berhijrah ke penempatan lain yang susah bagi mereka mencari pendapatan harian dan mereka ini mengalami tekanan hidup di penempatan baru. Adakah kerajaan mempunyai perancangan terkini bagi menyusun semula penempatan kaum asli ini untuk menangani masalah yang dihadapi oleh mereka? Empangan Hidro Baram telah meliputi keluasan lebih kurang 40,000 hektar tanah bukan sahaja menjejaskan hidupan kaum asli bahkan kemudahan awam seperti sekolah dan klinik desa yang sebelum ini dibina dengan menggunakan duit rakyat. Empangan Hidro Baram adalah dijangka siap pada tahun 2016 dengan membekal 1,000 Megawatt kapasiti muatan bekalan air tanpa dipersetujui oleh kaum Asli tempatan. Bukankah pihak kerajaan Malaysia menyeru supaya beraksi secara Benar, Telus, Bertanggungjawab dan mengizinkan perundingan bersama demi mengelakkan pencabulan hak asasi manusia?

Tuan Speaker, Menurut penyelidik-penyelidik antarabangsa, sejak kebelakangan ini projek-projek pembinaan empangan di Sarawak tidak dijalankan mengikut piawaian-piawaian antarabangsa dan garis-garis panduan yang ditetapkan. Ini merangkumi projek Empangan Murum yang telah dimulakan pembinaan secara senyap-senyap tanpa persetujuan daripada penduduk kaum Asli. Di Sarawak kini mempunyai 3 empangan hidroelektrik iaitu di Bakun, Batang Ai dan Murum sementara Empangan Bengoh berperanan sebagai simpanan bekalan air untuk penduduk tempatan. Memandangkan begitu banyak empangan hidroelektrik telah dibina, sepatutnya ia sudah memadai dan mencukupi dengan pembekalannya. Kenapa Empangan Baram dipelan dalam projek pembinaan lagi? Ia merupakan suatu pembaziran dan bukannya  untuk menambah hasil pelaburan negeri.

Warga Malaysia yang tidak mempunyai 
Kad Pengenalan dan Sijil Kelahiran

Tuan Speaker, memang tidak dapat dinafikan bahawa setiap insan Malaysia adalah wajib memperoleh Kad Pengenalan dan Sijil Kelahiran Malaysia. Namun berdasarkan apa yang dilaporkan, masih terdapat lebih daripada 35,000 warga Sarawak yang masih belum disenaraikan sah sebagai warganegara Malaysia kerana mereka tidak ada kad pengenalan dan sijil kelahiran Malaysia. Mereka ini tidak ada hak asasi yang sah.  Hal ini demikian disebabkan kebanyakan bayi yang dilahirkan di rumah sendiri di penempatan kampung pedalaman. Peluang untuk sampai ke Jabatan Penerangan Negeri(JPN) amatlah tipis kerana terlalu jauh antara jarak kampung pedalaman dan JPN.  Keadaan ini menjadi kesulitan kepada para penghuni dan bayi kampung pedalaman untuk mendaftarkan diri mereka atau memperoleh kad pengenalan dan sijil kelahiran sebagai warganegara Malaysia.

Selain itu, penduduk kampung pedalaman terpaksa mengumpul wang yang mencukupi untuk membiayai kos pengangkutan supaya boleh ulang pergi-balik ke destinasi atau JPN bagi sah mendaftarkan diri sebagai warganegara Malaysia.

Di samping itu, kerenah kakitangan kerani dan pegawai JPN yang melalaikan tanggungjawab mereka untuk mendaftarkan nama-nama penduduk atau bayi kampung pedalaman dengan alasan penghuni kampung ini adalah buta huruf. 

Sehubungan itu, terdapat terlalu banyak aduan tentang unit JPN Mobile yang telah dilaksanakan untuk mendaftarkan identiti penduduk atau bayi. Ini adalah disebabkan kehadiran unit JPN Mobile tanpa diketahui dan diumumkan kepada penduduk kampung pedalaman. Hal ini mengakibatkan ramai penduduk kampung pedalaman terlepas peluang untuk mendaftarkan diri sebagai warganegara Malaysia. Unit JPN Mobile hanya mengambil 2 hari berada di suatu tempat khas untuk mengumpul semua penduduk kampung pendalaman bagi urusan pendaftaran identiti warganegara Malaysia. Ia amatlah menyusahkan semua penduduk kampung pendalaman untuk mendaftarkan diri disebabkan masa yang terlalu singkat.

Tuan Speaker. Mengapa Sarawak telah mendapat kemerdekaan 50 tahun, masih wujud masalah ini? Saya menyeru pihak kerajaan seharusnya melaksanakan tindakan segera dan berefektif terhadap masalah ini.

Tuan Speaker, There are still many issues remain unsolved in Miri.

The people in Tudan area and Taman Tunku are outcry of the congestion of the Road.The unnamed roads in Desa Pujut, Permyjaya and Senadin area have brought inconvenience for the local residents. The roads without name has caused the visitors and emergency services difficulty to locate an address and consequently delay in their service. The relevant government agencies should solve this problem as soon as possible.

Tuan Speaker, the Miri people are generally against the idea of outsourcing of the parking operation of Miri City Council. Base on the number of parking bays in Miri, the parking fees collection could be up to RM10 million a year. This is a very government's profitable business.  What is the reason to privatise or outsource it?  It is not logic to just hand over the goose that can laid golden eggs to other.

Thank you, Tuan Speaker, with that I conclude.

尊敬的議長

砂拉越是个天然资源丰富的州属，人口只有250万，过去州政府每年税收超过40亿令吉。照理砂州人民应该是在全国最富有的。然而，我们却是最贫困的。超过40% 的乡区还没有自来水和电流供应，有很多内陆乡区没有完善的公路让汽车抵达。在美里，有超过4千个家庭仍居住在环境非常差及极不卫生的非法木屋。

蓝比尔集水区

目前越来越难找到干净和安全的水资源，工业废油渗入河里，在园丘，化学肥，杀虫剂，农药，除草剂也正在污染着我们的河流和水资源。

在04.03.2012，超过14,000公升的柴油从一间沥青厂渗入利固河内逼使蓝比尔沥水厂停止抽取受污染河水导致24小时无法供应自来水给用户。30万美里居民深受影响。到目前为止，有关单位仍然没有采取行动对付肇事的沥青厂。

一个月后，即20.04.2012，一片大约1394公顷，位于Lot 3061蓝比尔区，坐落在集水区的土地被转移到一间公司名下以作农业用途。

政府应确保持续，安全及干净的水资源受到保护。一片处在集水区的土地怎么可以批给一间公司作为农业用途？化学肥料，杀虫剂是地下水被污染的主要因素，這些对于水资源和人民的健康都會造成伤害。

在宪报公布的集水区进行农业活动不是被法律禁止的吗？在集水区的农业活动應該馬上被中止和有关地契应该被马上收回。

一號油井

被称为Grand Oil Lady 的美里一号油井，是位于加拿大山，它也是马来西亚的第一个油井。这个出名的一号油井是在1910年开始出产原油。出产650,000桶（barrels）原油，有60年的历史。在其停止運作一年後1973年，油田公司把这个油井归还砂州政府。1985年7月10日，砂州政府把一号油井定位为砂州历史遗迹纪念馆。一号油井是美里有名的地标，地处加拿大山山顶，拥有美丽的景色。在这个木架油井旁，有个时光錦囊的场所，一个点头驴子抽油机器和一座石油博物馆。它并不单单只是一历史遗迹纪念馆，也是吸引游客的地点。

不幸的是，这个历史性地域却被有关单位忽略并屡遭破坏。这种情形令美里人陷入难堪。

博物馆内的互動式機械和点头驴子旁边的的互動式機械都已经长期无法操作。时光錦囊场所的建築架構也已经倒下。刻有說明文字的解說鋼板的表面已經不清楚了和雕刻外观也已损伤，照明灯已经被破坏，墙壁被涂鸦。

石油博物馆是美里有价值的资产，旅游部门应该拨款维修。

拨款独中

接受母语教育是宪法赋予国民的基本权利，政府有义务和责任确保国民有接受母语教育的选择，政府应确保所有源流的学校被公平对待。

2008年，民联接管槟雪两州后，两州政府制度化每年拨款给州内独中。两州的州政府每年各拨给州内独中200万令吉。每间独中每年可得拨款40万到50万令吉。

到目前为止，砂州政府不愿意给州内独中财政资助。为什么资源丰富的州属不能拨款资助独中呢？

非法木屋居民问题

我在州议会会议中对于非法木屋居民的问题已经提出很多次，但问题一直没有获得解决。残旧破烂的非法木屋在雨天时，雨水从破烂屋顶渗入屋中导致屋内积满雨水。刮大风下大雨的日子里，这些非法木屋甚至会摇晃，屋顶锌片被吹毁脱离。木屋居民在没有水没电的情况下生活，他们只好到河边冲凉，洗衣和洗菜等。一些居民把雨水积存在大水缸里。他们每个月花费数百令吉来维持自备发电机的费用。非法木屋区的道路都是烂泥路。

这些非法木屋居民从乡村搬到城镇来找工作，每个月的薪水只是刚刚足够维持他们的家庭开销。他们没有能力买或租新房屋，也没钱维修被大风吹毁的屋顶，只能继续住在破烂的木屋里。

政府每年都有大筆的财政预算案，明年的財政預算案就超過了40億令吉，而且本州政府有超過180億令吉的儲備金，州政府有如此多的錢，为何不撥一部分的款項來建造有水电供应的房屋来安顿这些非法木屋居民呢？

砂拉越的峇南和姆伦水坝

位于美里省峇南的水坝已在计划蓝图里，而位于加帛省（Balleh）巴雷德姆伦水坝已在动工兴建中，为当地居民带来许多不良的后果。

有大约超过20,000當地的原住民會受到驅趕，被迫迁离他们原本家园，那些地區有很多飛禽走獸飞和豐富的天然資源。把他們趕到陌生的环境，这些原住民很难在一个新的陌生环境里找生活，他们现在面临生活压力。政府有没有关注他们面对的问题并设法安顿他们呢？峇南水坝將會淹沒的面积范围逹4萬公顷左右，它不只影响本地居民的生活，也毁了當地的基本设施如学校和乡村医院。这些设施都是用人民的血汗钱所建设的。峇南水坝工程将会在2016年完成，可发出1000MW的电力。这些工程的推行没有获得当地居民的应许，不是侵犯了当地居民的权益吗？这不是违反了政府清廉，负责任和一切讨论的口号吗？

一些国际专家指出，在砂拉越建设水坝的工程，很多方面是没有依照国际规则的标准水平。姆伦水坝是在没有通过当地土著居民的协议下轻率动工兴建的。

砂拉越目前已有三个水力发电水坝，那就是巴贡，巴当艾和姆伦。另一个名为Bengoh的水坝是供应给当地土著居民的。砂拉越已经有这么多水坝了，为何还要建造峇南水坝？这是一种浪费。而不是增加投資。

没有身份证和报生纸的人民

无可否认，每一位国民都必须拥有自己的身份证和报生纸。一些资料显示，还有35,000砂拉越人民没有符合资格成为马来西亚公民，原因是他们没有身份证和报生纸，这些人民当然没有人权。由这类的事情发生，是因为有很多婴孩在乡村出生，他们无法去到国民登记局是因为路途太遥远了。如果他们想要登记成为马来西亚公民，他们只好尽力存钱才能负担来回的路费和各种开销。另一方面，国民登记局的员工和助理，工作态度是非常不负责任的。他们甚至以这些居民是文盲而拒绝为他们登记身份证和报生纸。

对于国民登记局流动服务队伍，乡民有很多投诉。原因是这些队伍根本没有给予乡民详细的资料如他们几时会到达的预先通知。同时每次只有短短的两天时间来安排和召集乡民做登记，使到工作效率不佳，也令乡民困扰。

我们已经独立50年了，为什么还有这类事情继续发生？我在此呼吁政府应该采取快速和有效的行动来解决这些事情。

議長先生，其實在美里還有許多事情還沒解決。

在Tudan 和東姑村的居民對於嚴重塞車的情況已經非常憤怒。

在Desa Puju, permyjaya, senadin 還有很多的住宅區都沒有路牌，造成民眾非常的不方便，有緊急事件時將會因很難找到地址而延誤。政府相關當位應該要馬上解決這些問題。

議長先生，美里人民基本上是反對泊車外包的計劃。以泊車位數量計算，泊車收入最高可以逹到一千萬令吉一年。這是非常賺錢的政府部門事業，是什麼原因要私營化或外包?非常不符合邏輯要把一只會生金蛋的鵝送給人！